 |
| De Veluwe, een gebied tussen Apeldoorn, Hattem, Dieren, Arnhem: Kaart CIA |
De Veluwe ligt tussen de Veluwerandmeren, de Gelderse IJssel, de Rijn en de Gelderse Vallei. Het gebied wordt ruwweg begrensd door de plaatsen Hattem, Apeldoorn, Dieren, Arnhem, Wageningen, Ede, Barneveld en Harderwijk.
De landstreek bestaat fysisch-geografisch uit de centraal gelegen Hoge Veluwe en de vier grensgebieden Noordelijke Kuststrook, IJsselvlakte, Veluwezoom en Gelderse Vallei.
Het gebied omsluit een aantal belangrijke natuurgebieden, waaronder Het Nationale Park De Hoge Veluwe, het Nationaal Park Veluwezoom, de Koninklijke Houtvesterij Het Loo en de natuurmonumenten Planken Wambuis en Deelerwoud.
Het hoogste punt op de Veluwe is met een hoogte van 110 meter het Signaal Imbosch, dat ten noorden van Rheden in het Nationaal Park Veluwezoom ligt. Het is de hoogste stuwwal van Nederland en het hoogste punt buiten Zuid-Limburg.
Ontstaan
Grote delen van de Veluwe bestaan uit stuwwallen die ongeveer 150.000 jaar geleden ontstonden tijdens de Saale-ijstijd. Voor de ijsbedekking hadden grote rivieren dikke lagen zand en grind met dunnere lagen klei afgezet.
De afzettingen zijn onder meer gevormd door de rivieren de Rijn en Maas. Toen in het Saalien het ijs tot dit deel van Nederland oprukte werden de rivierafzettingen opgestuwd in hoge stuwwallen.
In de laatste ijstijd, het Weichselien, bereikten de gletsjers Nederland niet. De bodem was wel permanent bevroren en door de toen heersende harde winden werden vooral aan de randen van de Veluwe lagen dekzand afgezet
In het noorden van de Veluwe liggen het stuifzandgebied Leuvenhorst en het Leuvenumse Bos.
Ter hoogte van Apeldoorn bevindt zich Kroondomein Het Loo, dat met 10.400 hectare het grootste landgoed in Nederland is.
Ten onrechte wordt de Veluwe soms gelijkgesteld met Nationaal Park De Hoge Veluwe dat er minder dan een twintigste deel van uitmaakt.
Nationaal Park De Hoge Veluwe
Het Nationaal Park De Hoge Veluwe is een nationaal park in de provincie Gelderland. Het park behoort voor het grootste tot de gemeente Ede.
Het park heeft een oppervlakte van ongeveer 5.400 hectare en beslaat vijf procent van de Veluwe. Het park is in 1935 ontstaan en is na Nationaal Park Veluwezoom het op één na oudste nationale park van Nederland.
Het gebied is van groot belang voor de dierenwereld. Er leven onder meer edelherten, moeflons, reeën, wilde zwijnen, vossen, dassen, bunzingen, boommarters, hermelijnen en wezels.
Ongeveer een derde van het park is niet toegankelijk voor het publiek om dieren rust te gunnen.
Nationaal Park Veluwezoom
Het Nationaal Park Veluwezoom is een natuurgebied met een oppervlakte van ongeveer 5.000 hectare op de Veluwe. Het natuurgebied strekt zich uit over de gemeenten Arnhem, Rheden en Rozendaal.
Het park is eigendom van de vereniging Natuurmonumenten. Het werd in 1930 het eerste nationaal park in Nederland.
Nationaal Park Veluwezoom is een heuvelachtig gebied dat voor het grootste deel bestaat uit bos, heide en een aantal zandverstuivingen.
Veluwerandmeren
De Veluwerandmeren zijn vier meren die bij het zuidelijke deel van het IJsselmeer horen. De vier meren zijn van zuid naar noord het Nuldernauw, het Wolderwijd, het Veluwemeer en het Drontermeer.
Vakantie
De Veluwe is een populaire toeristische trekpleister voor een vakantie vanwege onder meer de prachtige natuur en de vele recreatiemogelijkheden.
Een aantal toeristische centra zijn Beekbergen, Elburg, Epe, Hattem, Heerde, Hoenderloo, Kootwijk, Putten, Ermelo, Harderwijk, Otterlo, Nunspeet, Garderen, Loenen, Vierhouten en Voorthuizen.
Veel toeristen trekken de Veluwerandmeren tussen Gelderland en de provincie Flevoland. De meren zijn ontstaan na de drooglegging van de Zuiderzee.
De meren vervullen een belangrijke toeristische functie, hoofdzakelijk water- en strandrecreatie. Er bevinden zich een groot aantal campings en jachthavens aan de meren.
Een attractie in het Nationaal Park De Hoge Veluwe die veel bezoekers trekt is het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Bij het museum is ook een groot beeldenpark.
Op de Veluwe liggen tal van hotels, vakantieparken, vakantiehuisjes en campings om een aangename vakantie door te brengen.
In het gebied zijn veel wandel-, fiets- en ruiterroutes uitgezet.
